- Бұзылыстың пайда болу үрдісін болжайтын,қорытынды жасайтын және ауытқушылығы байқалатын принциптер:
А) Даму принципі,кешенділік принципі,динамикалық принципі
В)Жүйелік принципі,кешенділік принципі
С) Сөйлеу тілінің психологиялық дамудың басқа да жақтарымен байланыс принципі
Д)Ғылымилық принципі,динамикалық принципі
Е) Іс-әрекеттік принципі,онтогенетикалық принципі
- Логопедиялық әсер ету тәсілдері:
А) Тәжірибелік,көрнекілік,ауызша
В) Теориялық, практикалық,
С) Теориялық, ойын
Д) Репродуктивті, продуктивті
Е) Практикалық, ойын
- Сөйлеу темпінің патологиялық кешеуілдеуі:
А)Брадилалия, баяу, сөйлеу
сөздер арасындағы үзілістердің ұзаруы
В)Тахилалия
С) Дислалия
Д)Ринолалия
Е)Дизартрия
- Сөйлеу темпінің патологиялық жылдамдауы:
А) Тахилалия, тез сөйлеу,шапшаң сөйлеу
В) Брадилалия
С) Дислалия
Д)Тұтықпа
Е) Афония
- Сөйлеу тілі аппаратының тырысу жағдайымен шартталған, сөйлеу тілінің темптік-ритмикалық бұзылуы:
А) Тұтығу, balduties,disphemie
В) Дисфония
С)Алалия
Д) Дизартрия
Е)Дислексия
- Сөйлеу тілі аппаратының анатомиялық-физиологиялық кемістігімен шартталған дауыс тембрінің және дыбыс айтудың бұзылуы:
А)Ринолалия,мұрындық сөйлеу,дауыс тембрнде мұрындық темп пайда болуы
В)Дислалия
С)Афазия
Д)Дислексия
Е)Дисграфия
7.Сөйлеу тілі аппаратының иннервациясы сақталған және қалыптасу есту кезіндегі сөйлеу тілінің бұзылуы:
А) дислалия, дыбыс айтудың дербес бұзылысы,фонемалардың айтылуының бұзылысы
В)ЖСТД
С)ПДТ
Д) Тұтығу
Е) Дизартрия
8.Сөйлеу тілі аппаратының иннервациясы жеткіліксіздігімен шартталған сөйлеу тілінің бұзылысы:
А) Дизартрия,бөлшек сөйлеу,дыбыс айтудың антрофониялық түрі
В) Дислалия
С) Алалия
Д)Афазия
Е) Тұтығу
9.Бас ми қабығының сөйлеу орталықтарының органикалық зақымдану нәтижесінде болатын сөйлеу тілінің дамымауы немесе жоқ болуы:
А) Алалия, дыбыстарды артикуляциялаудың жоқ болуы, фонетикалық,грамматикалық,лексикалық жүйесінің мүлдем қалыптаспауы
В)Дислалия
С) Афазия
Д) Ринолалия
Е)ЖСТД
10.Бас миының локальды зақымдануымен шартталған жартылай немесе толық зақымдану:
А) Афазия,ми қорабының жарақаттануы,ауызша қатынасу және сөздің бұзылуы
В)Дислалия
С)Алалия
Д)Дизартрия
Е)Ринолалия
11.Оқу үрдісінің жартылай,толық болмауы:
А) Дислексия,алексия,фонематикалық қабылдаудың дамымауы
В)Дизартрия
С) Дисграфия
Д)Дислалия
Е) Дисфония
12.Жазу үрдісінің жартылай,толық спецификалық бұзылысы:
А) Дисграфия,аграфия,жазуда кездесіп тұрақты және қайталанып келетін қателіктер
В) Ринолалия
С)Дислалия
Д)Дислексия
Е) Дисфония
- Дыбыс артикуляциясы қалыпты, бірақ дауыс тембрі, сөйлеу тембрі бұзылған сөйлеу тілінің бұзылуы:
А) Ринофония,мұрындық реңктің пайда болуы,органикалық және функционалдық сипаттың дұрыс болмауы
В) Дислексия
С)Дисграфия
Д)Дизартрия
Е)Дислалия
14.Дауыстың бұзылуы:
А)Дисфония,дыбыс шығару сақталады, әлсіздік немесе үзілмелілікпен сипатталады
В) Ринолалия
С)Ринофония
Д) Афония
Е)Дислалия
15.Есту мен интелектісі қалыпты дыбыстық және мағыналық жағына жататын балаларды барлық сөйлеу жүйесінің компонентері бұзылған күрделі сөйлеу тілінің бұзылысы:
А)ЖСТД,барлық компоненттердің қалыптасуының бұзылуы,түзету жұмысында арнайы тәсілдерді қолдануды талап етеді
В)БЦСА
С) Фонетикалық-фонематикалық дамымаушылық
Д)ПДТ
Е)Афазия
16.Әр-түрлі тіл кемістіктері бар балалардың қабылдау және фонемаларды дыбыстау кемістігінің нәтижесінде ана тілінің дыбыстарын дыбыстау үрдісінің бұзылуы:
17.фонетикалық-фонематикалық дамымаушылық
А)дыбыстарды талдау қалыптаспаған,жинақтау процесі қалыптаспаған,БЦСА
В)ЖСТД
С)ПДТ
Д)афазия
Е)дисфония
18.Дисграфия терминіне түсінік беріңіз:
А)Жазу емлесінің жартылай(толық) бұзылуы,жазуда кездесіп тұрақты және қайталанып отыратын қателер,сөздік дыбыстық құрамның бұзылуы
В) Дыбыстарды дұрыс айтпайды
С)Оқу емлесінің жартылай(толық) бұзылуы
Д)Дауыстың бұзылуы
Е)Сөйлеу мәнерінің бұзылуы
19.Шартталмаған тоқтаумен, кідіріспен, мүдіріспен бірге жүретін патологиялық жылдам сөйлеу:
А) Полтерн,сөйлеу моторикасының бұзылуы,тіл кемістіктерінің басқа кемістіктерімен тіркесуі
В)Дислалия
С)Тахилалия
Д) Брадилалия
Е)Тұтығу
20.Сөйлеу тілі жүйесінің сөйлеу қызметінің қалыптасуының сапалы төмен деңгейі:
А)Тілдің дамымауы,сөйлеудің дамымауы,тіл мүкістігі
В)БЦСА
С)Сөйлеудің бұзылысы
Д)Патогенез
Е) Сөйлеу құрылымының бұзылысы
21.Сөйлеу тілі әрекетін функциолайтын механизм үрдісіндегі нормадан ауытқушылық:
А)Сөйлеудің бұзылысы,грамматиканың бұзылуы,дыбыс айтудың бұзылуы
В)ЖСТД
С) Сөйлеу тілінің дамымауы
Д) Сиптоматиканың бұзылысы
Е)Патогенез
22.Сөйлеу тілі аппаратының иннервациясы қалыпты есту кезіндегі дыбыстаудың бұзылуы:
А) Дислалия,сөйлеу тіліндегі дыбыс айтудың дербес бұзылысы,фонемалардың айтуының бұзылысы
В) Дизартрия
С)Алалия
Д)Тахилалия
Е)Афазия
23.Этиологиялық белгілері бойынша дислалия бөлінеді:
А)Механикалық,функционалдық,органикалық
В) Полиморфты және мономорфты
С)Моторлы және сенсорлы
Д)Моторлы және механикалық
Е)Жай және күрделі
24.Механикалық дислалия дегеніміз:
А)Сөйлеу аппаратының органикалық кемшілігі,артикуляциялық мүшелердің ақаулары салдарының дыбыс айту бұзылысы,перифериялық аппараттың бұзылуы
В)Мұрындық реңктің пайда болуы
С)Сөйлеу аппаратының органикалық емес кемістігі
Д) Физиологиялық мұрын резонансының төмендеуімен
Е) Қандай да бір дыбысты айта алмау
25.Үстіңгі жақтың алға қарай қатты шығыңқы болуы:
А) Прогнатия,Астыңғы жақ сүйектің дамымауы,Жоғарғы жақ сүйектің шамадан тыс дамуы
В)Прогения
Д)Ашық тістеу
Е)Жақтық тістеу
26. Астыңғы жақтың алға қарай шығуы:
А) Прогения,Астыңғы жақтың шамадан тыс дамуы,Үстіңгі жақтың дамымауы
В)Ортодония
С)Прогнатия
Д)Алалия
Е)Ашық тістесу
27. Үстіңгі жақ пен астынғы жақтың бірігуі кезіндегі қалатын аралық:
А)Ашық тістесу, алдыңғы тістердің қабыспауы,тістердің бір деңгейде орналасуы
В)Прогнатия
С)Жақтық тістесу
Д)Жабық тістесу
Е)Жартылай ашық тістесу
28. Артикуляциялық аппараты ешбір кемістіксіз кездегі дыбысты айтудың дұрыс емес түрі:
А)Функционалды дислалия,еліктеушілікпен дамыған бұзылысыс,табиғи негізі жоқ дислалия
В) Функционалды ринолалия
С)Механикалық дислалия
Д)Органикалық ринолалия
Е)Алаликалық бұзылыс
29. Дыбыс айтудың бұзылу себептері:
А)Фонематикалық естудің дамымауы, фонемді таңдау операциясының қалыптаспауы,дыбыс таңдаудағы қате шешім
В)Әлеуметтік жағдайы
С)Сөйлеу тілінің жеткіліксіздігімен
Д)Отбасы жағдайы
Е)Баланың танымдық дамуының жеткіліксіздігі
30.Балалардағы дыбыс айтудың бұзылуы байқалады
А)Жоқ болмаудан, бұрмалаудан, алмастырудан,түзетуде,дыбысты айту біліктілігі мен дағдысының қалыптасуында
В) Жоқ болудан
С) Алмастырудан
Д)Дыбыстардың бұзылуына байланысты дислалияны бөледі
Е)Жеңіл және күрделі
31. Төрт дыбысты кемшілікпен айту кезіндегі дислалияның түрі
А) Жеңіл дислалия,жай дислалия ,мономорфты дислалия
В) Полиморфты
С)Күрделі
Д)Сенсорлы
Е) Моторлы
32. Бес және одан да көп дыбысты кемшілікпен айтудағы дислалияның түрі:
А)Күрделі,полиморфты,ауыр
В) Мономорфты
С) Жеңіл
Д) Сенсорлық
Е)Органикалық
33.Бір артикуляциялық топтың дыбыстарын айтудағы кемшілік кезіндегі дислалияның түрі:
А) Мономорфты дислалия, жай дислалия ,жеңіл дислалия
В) Ауыр дислалия
С) Полиморфты дислалия
Д) Күрделі дислалия
Е) Жеңіл дислалия
34.Бір немесе бірнеше артикуляциялық топтың дыбыстарын айтудағы кемістік кезіндегі дислалияның түрі:
А)Полиморфты дислалия,күрделі дислалия ,ауыр дислалия
В) Жай дислалия
С) Мономорфты дислалия
Д) Күрделі дислалия
Е) Жеңіл дислалия
35.Ызың және ысқырық дыбыстарды айтудың бұзылысы сонымен қатар алмастырып айту:
А)Сигматизм,парасгматизм,жұмсақ таңдай көтеріліп,мұрынға ауа жолын жабады
В)Йотоцизм
С)Ротацизм
Д)Ламбдацизм
Е)Хитизм
36. Р және Р' дыбыстарын айтудағы кемшіліксонымен қатар алмастырып айту
А) Ротацизм,параротацизм,тіл қасық пішіндес болады
В)Сигматизм
С)Хитизм
Д) Каппацизм
Е)Йотацизм
37. Л және Л' дыбыстарын айтудағы кемшілік және алмастырып айту:
А) Ламбдацизм,параламбдацизм,тілдің ұшы жоғарғы тіске тіреледі
В)Сигматизм
С)Хитизм
Д)Гаммацизм
Е) Каппацизм
38.К және К' таңдай дыбыстарын айтудағы кемшілік сонымен қатар алмастырып айту:
А)Каппацизм,паракаппацизм,тілдің ұшы төмен үсті таңдайға тіреледі
В)Сигматизм
С)Хитизм
Д)Йотацизм
Е)Гаммацизм
39.Г және Г' таңдай дыбыстарын айтудағы кемшілік және алмастырып айту
А)Гамацизм,дауыс перделері түйіседі ,қатты тербелумен ерекшеленеді
В)Сигматизм
С)Хитизм
Д)Ротацизм
Е)Каппацизм
40.Х және Х' таңдай дыбыстарын айтудағы кемшілік және алмастырып айту:
А)Хитизм,әлсіз тамақ шуы естіледі,тіл мен таңдай жақындайды
В)Сигматизм
С)Каппацизм
Д)Гаммацизм
Е)Йотацизм
41. j дыбысын айтудағы кемшілік және алмастырып айту:
А)Йотацизм,мектепке деінгі балаларда жиі кездеседі,парайотацизм
В) Сигматизм
С)Ротацизм
Д)Хитизм
Е)Каппацизм
42. Ұяң дауыссыз дыбыстарын айтудағы кемшілік:
А)Дыбыстау кемістігі,қатаң дыбыстармен алмастыру,есту кемістігі бар балаларда жиі кездеседі
В)Ротацизм
С)Жұмыстық кемістігі
Д)Көру кемістігі
Е)Фонаметикалық естудің дамумаудың
43.Жіңішке дауыссыз дыбыстарын айтудағы кемшілік:
А)Жұмсақтық кемістігі, дауыс шымылдығының жабық болуы,жұмсақ таңдай жоғары көтеріледі
В) Қатаңдық
С) Дыбыстау кемістігі
Д)Есту кемістігі
Е)Фонематикалық естудің жетіспеушілігі
44. Қалыпты құбылыс ретінде есептелетін мектепке дейінгі балалардың 4-5 жасқа дейінгі сөздерінің бұрмаланып айтылуы:
А) Жасаралық тіл мүкістігі,физиологиялық тіл мүкістігі,фонетикалық тіл мүкістігі
В)Жай тіл мүкістігі
С)Органикалық тіл мүкістігі
Д)Функционалдық тіл мүкістігі
Е)Күрделі тіл мүкістігі
45.Дислалияны жоюда логопедиялық жұмыс ненің негізінде құрылады:
А)Организмнің компенсаторлық мүмкіндіктерін қолдану,жаңа артикуляциялық дағдыны өңдеу жолымен,тіл дыбыстарының дұрыс айтылуын ұалыптастыру
В)Йотацизмді түзету
С)Дислалианың әр түрін түзету
Д)Сигматизді түзету
Е) Ротацизді түзету
46. Сөйлеу тілі аппараты патологиясыз, алайда дыбыстарды айтудағы бұзылған дислалияның түрі:
А) Функционалды, табиғи негізі жоқ дислалия,еліктеушілікпен дамыған дислалия
В) Мономорфты
С) Механикалық
Д) Жеңіл
Е)Күрделі
47.Дұрыс емес айту артикуляциялық аппарат құрылымындағы айқын бұзылыстарымен шартталған дислалияның түрі:
А) Механикалық,органикалық ,артикуляциялық мүшенің бұзылуынан
В) Полиморфты
С) Функционалды
Д) Жай
Е) Күрделі
48. Механикалық дислалияның себептері:
А)Перифериялық сөйлеу аппаратының бұлшық ет,жақ сүйек жүйесінің ақаулары,сүйек құрылымының туа немесе жүре пайда болған кемістіктері
В) Фонетикалық кемістік
С)Тіс қатарының кемістігі
Д) Еріннің атипик құрылымы
Е)Жақ құрылымының кемістігі
49. Берілген дыбыстың артикуляциясында дыбысты қою кезеңінің тәсілдері:
А) Еліктеу, құрал-жабдықтар арқылы,аралас
В) Органикалық тәсіл
С)Әңгімелесу тәсілі
Д) Аралық тәсіл
Е) Функционалды тәсіл
50. Зондты шпательді қолдану арқылы жоқ дыбысты қою тәсілі:
А) Механикалық тәсіл, құрал-жабдықтар арқылы,органикалық тәсіл
В)Үнсіздік тәсілі
С) Еліктеу бойынша
Д) Аралас тәсіл
Е)Функционалды тәсіл
51. Бір уақытта механикалық көмек және дыбыстың дұрыс артикуляциясын көрсету арқылы жоқ дыбысты қою тәсілі:
А) Аралас тәсіл, еліктеу және механикалық тәсіл арқылы, барлық тәсілді бірдей қолдану
В) Құрал-жабдық арқылы
С) Механикалық тәсіл
Д) Еліктеу бойынша
Е)Функционалды тәсіл
52. Дыбыс айтудың және дауыс тембірінің бұзылуы:
А) Ринолалия, мұрындық темп, ауыз жұтқыншақ пен мұрын резонаторы қатынастарының бұзылуы
В) Дислалия
С) Афазия
Д)Афония
Е) Алалия
53. Функционалды ашық ринолалияның себебі:
А) Жұмсақ таңдайдың жеткіліксіз көтеріңкі болуы, жұмсақ таңдайдың босаңсуы, тамақ көмей бездерінің ісінуі
В) Тістің дұрыс орналаспауы
С) Қатты таңдайдың жоқ болуы
Д)Тілдің жоқ болуы
Е) Тілдің кішкентай болуы
54. Ашық ринолалияның пайда болуы:
А) Аденоидты ісіктерді алып тастаудан кейін, генетикалық фактор,экзогендік зияндылық
В) Тіс кемістігі
С) Полип кезінде
Д) Жұқпалы ауруларда
Е)Жұмсақ таңдайдың зақымдануында
55. Дұрыс емес тістесуге алып келетін жақ құрылысының кемістігі:
А)Прогнатия,прогения,диастема
В)Дизартрия
С) Жырық ерін
Д) Қасқыр таңдай
Е)Дислалия
56.Алдыңғы жабық ринолалияның байқалуы:
А) Мұрын шырышты қабығының созылмалы гипертрофиясында, мұрын жолының ісінуі,мұрын шеміршегіінің майысуы
В) БЦСА
С)Жұқпалы ауруларда
Д) Аденоидтарда
Е) Қатты таңдайдың зақымдануында
57. Артқы жабық ринолалияның байқалуы:
А) Аденоидты өсінділерде,мұрын жұтқыншақ қуысының тарылуы,мұрын жұтқыншақ фибромасы
В) Физиологиялық ерекшелік
С) Мұрын шырышты созылмалы гипертрофиясында
Д)Жұмсақ таңдайдың жоқ болуында
Е) Мұрын қуысындағы полипте
58.Сөйлеу кезінде жұмсақ таңдай:
А) Түсіп қайта көтеріледі,бірде жоғары,бірде төмен қозғалады,жұтқыншақпен қабысады
В) Қозғалысқа түседі
С)Түседі
Д)Көтеріледі
Е) Тыныштық қалпында болады
59. Сөйлеудің просодиялық және дыбыстау жағынан бұзылуы:
А) Дизартрия, сөйлеу кезінде тыныс алудың бұзылуы, дыбыс айту мен дауыстың бұзылуы
В) Дислексия
С) Афония
Д) Ринолалия
Е) Дислалия
60. Анартрия-бұл:
А) Сөйлеу тілі бұлшықетінің толық салдануы,сөйлей алмау, дизартрияның ауыр түрі
В)Қабылдаудың бұзылуы
С) Естудің бұзылуы
Д) Көрудің бұзылуы
Е) Тірек-қимыл аппаратының бұзылуы
61. Дизартрияның көбінесе байқалуы:
А) Балалардың сал ауруында, нерв жүйесінің органикалық зақымында, миға қан құйылғанда
В) Таңдай жарығында
С) Ақыл-есі кемдікте
Д) Фонетикалық-фонематикалық дамымаушылықта
Е) ЖСТД
62. М. С. Маргулич дизартрияны бөлді:
А) Бульбарлы, сопақша ми дизартриясы ,церебральды
В) Экстрапирамидалық дизартрия
С) Орталық және перифериялық
Д) Просодикалық дизартрия
Е) Клинникалық-педагогикалық
63. Н Гефзман дизартрияның екі формасын көрсетті:
А) Орталық, перифиялық,шеткі
В) Просодикалық
С) Булбарлы және церебральды
Д) Клиникалық және педагогикалық
Е) Орталық және церебральды
64. Сөздің түсініксіз немесе жоқ болуы:
А)Анартрия,дизартрияның ауыр үрі, сөйлеу қабілетінен толық айырылу
В) Дислалия
С) Афония
Д) Ринолалия
Е)Алалия
65.Дизартрия кезіндегі дыбыс айту кемшілігі бөлінеді:
А) Антропофоникалық ,фоналогикалық,антропофоникалық және фоналогикалық
В)Мономорфты полиморфты
С)Дауысты және дауыссыз
Д)Жуан және жіңішке
Е)Қарапайым және күрделі
66. Тремор бұл:
А)Тіл ұшының дірілі, аяқ-қолдың дірілі,дауыстың дірілі
В) Ротацизм
С)Гиперметрия
Д) Гипотония
Е) Анартрия
67.Дизартрияның негізгі симптомдары:
А)Дыбыс айтудың бұзылуы,сөйлеу кезінде тоқтап қалу,мимика болмауы
В) Тілдің дамымауы
С)Дауысты жоғалту
Д) Дауыстың жоқ болуы
Е) Қатты таңдайдың жоқ болуы
68. Қабықшалы дизартрия:
А)Сөйлеу тілінің жатықтығы бұзылады,сөзге қосымша дыбыс қосу бұзылысы, бас ми қабығының зақымдануымен байланысты сөйлеудің моторлы бұзылысы
В) Псевдобульбарлы және бульбарлы дизартрия
С) Псевдобульбарлы дизартрия
Д) Бульбарлы дизартрия
Е)Экстрапарамидалы дизартрия
69. Дистония бұл:
А) Дене қалпын ұстай алмау, бұлшық ет тонусының ұсақ тербелісі,мимикалық бұлшықеттің гиперкинездігі
В)Алалия
С) Гипотония
Д) Афония
Е)Гиперкинез
70. Афония- бұл:
А) Дауыстың толығығымен жоқ болуы,дауыс перделерінің зақымдануы,көмей бұлшық еттерінің тонусының жоғарылауы
В) Мұрындық темптің пайда болуы
С) Дауыстың жартылай жоқ болуы
Д)Дауыс биіктігінің бұзылуы
Е) Дауыс тембірінің бұзылуы
71. Дисфония-бұл:
А)Дауыс биіктігінің жартылай бұзылуы, күші бұзылысы,тембірдің бұзылысы
В)Тілдің күрмелуі
С)Дауыстың жартылай бұзылуы
Д)Дауыстың толығымен жоқ болуы
Е)Дауыс тембірінің бұзылуы
72.Дыбыстық қасиеті:
А) Тембірі, биіктігі, күші
В) Амплитуда және жиілік
С) Дифракция, резонанс
Д)Фаза, ұзындық, толқын
Е)Амплитуда, кезең, жиілік
73. Жұтқыншақтың салы және орталық парездің пайда болу себебі:
А) Бас ми қабығының зақымы,өткізгіш жолдар зақымы,аралық мидың зақымдалуы
В)Түрлі препараттар
С)Жатыр ішіндегі инфекция
Д) Отбасындағы дұрыс емес тәрбие
Е)Генетикалық қатардың бұзылуы
74. Фонастения бұл:
А)Дауыс аппаратында елеулі өзгерістердің байқалмайтын бастапқы деңгейдегі дауыс бұзылысы,шамадан тыс дауыс зорығуы, дауысты күшейту мен төмендетудің болмауы
В) Дислалия
С) Афония
Д)Дисфония
Е)Гипертрофия
75. Жұтқыншақ бұлшық ет тонусының жоғарылауымен байланысты дауыс бұзылысының түрі:
А) Гипертонусты,спастикалық, гипертонусты немесе спастикалық
В) Алалия
С)Гипотонусты
Д) Фонастения
Е) Дизартрия
76. Дауыстың бұзылуы бөлінеді:
А) Орталық, перифериялық,шеткі
В) Қысқа және ұзақ
С)Орталық және моторлы
Д)Перифериялық және акустикалық
Е) Механикалық және функционалды
77. Туа пайда болған тілдің дамымауы:
А) Микроглассия,тілдің жетік дамымауы, тілдің жіңішке болуы
В) Дислалия
С) Афазия
Д)Анартрия
Е)Ринофония
78. Дауыс тембрі-бұл:
А) Сөзді фонетикалық безендендіру,БЦСА,дыбыс айту дағдысының қалыптасуы
В) Қатар орналасқан тонның қатары
С) Қалдық дыбыстау
Д)ЖСТД .
Е) Фонация кезінде
79. мутация кезеңінде байқалады:
А) Жыныстық жетілу кезіндегі дауыстың өзгеруі,физиологиялық жетілмей, эндокринді өзгерістердің салдарыан
В) Отоскопия
С) Компенсация
Д) Дегенерация
Е) Адаптация
80. Фониатрия нені зертейді
А)Дауыстың пайда болу,дауыстың пайда болу белгілерімен,дауыс физиологиясын
В)Фонестения
С)Отоскопия
Д)Риноскопия
Е)Ларингоскопия
81. Тахилалия – бұл:
А)Сөздің патологиялық жылдамдатылған темпі,шапшаң сөйлеу ,жылдам сөйлеп,сөз арасында тоқтап қалу
В) Дыбыс айту бұзылысы
С) Айту кезіндегі ырықсыз тоқтаулар
Д)Сөздің патологиялық баяуланған темпі
Е)Сөзді толық немесе жартылай жоғалту
82.Тахилалик бала секундына неше фонем айтады?
А) 20 – 30 фонема,9 – 14 фонема,25 – 30 фонема
В) 10 — 15 фонема
С)7 — 15 фонема
Д) 8 – 16 фонема
Е) 10 – 30 фонема
83. Неліктен логопед маңызды сөйлеу темпіне көңіл бөледі:
А)Алақан мен қол шапалақтап,үстелді тоқылдатады, дирижерлейді
В) Буынды қайталайды
С)Анық сөйлемеді
Д)Сөз немесе буынды жиі қайталайды
Е)Дыбыстар және сөздерді оппазициялық дифференциялау
84. Секундына 20-30 фонем айтылады:
А) Тахилалия,брадилалия, қалыпты сйөлеу темпі
В) Тұтығу
С) Дамуындағы сөйлеудің кемістігі
Д) Дислалия
Е) Ринолалия
85. Тахилалия кезіндегі бұзылыстар:
А)Логикалық ойлау,жүйелілік ойлау,синтактистік шапшаңдық
В)Сөздік оойлау
С) Сөйлеу органдарының артикуляциясы
Д) Өзіндік сөйлеу
Е)Сөйлеуді түсіну
86. Тахилалия кезінде көрінетін белгілер:
А) Қол-аяқ тиянақсыздығы, дене мүшелерінің әрекетінің тиянақсыздығы,уайымшылдық
В) Баяу сөйлеу
С)Дауысты дыбыстардың созылуына шамадан тыс сөйлеудің баяулығы
Д) Сөйлеуді толық немесе жарым-жартылай жоғалту
Е) Сөйлеу темпінің баяу патологиясы
87. Жеделдетілген сөйлеу темпінің патологиясы:
А) Тахилалия, тез сөйлеу,шапшаң сөйлеу
В)Баяу сөйлеу
С)Брадилалия
Д) Тұтығу
Е)Кідіру
88. Брадилалия – бұл:
А) Сөйлеу темпінің баяу патологиясы,сөйлеу жылдамдығының бәсеңдеуі, паталогиялық баяу сөйлеу
В)Паталогиялық шапшаң сөйлеу
С) Жеделдетілген сөйлеу темпі
Д) Сөйлеудің сыртқы және ішкі темпінің бұзылуы
Е)Сөйлеудің толық немесе жарым-жартылай жоғалуы
89. Брадилалия кезінде көрінетін белгілер:
А)Дауысты дыбыстардың созылуында, нақты емес артикуляция,сөздер арасындағңы байланыстың ұзаруы
В) Жылдам сөйлеу
С)Шамадан тыс сөйлеудің баяулығы
Д) Сөйлеудің толық немесе жарым-жартылай жоғалуы
Е)Екпінді сөйлеу
90.Брадилалияны жою бойынша жұмыстың жүргізілуі:
А) Жаңылтпашты жылдам айтқызу, сөйлеудегі шапшаңдық,оқу мен жазуды жылдамдату
В) Кешенді
С)Медикоментозді
Д) Психологопедиялық
Е) Логопедиялық
91. Брадилалияның кезінде балаларды жаттықтыру:
А)Жатталған өлеңді жол бойынша жылдам айтуға, моториканы қалыпқа келтіру, сөйлеу реакциясын жылдамдату
В) Асықпай сөйлеуді үйрету
С)Баяу айтылу
Д)Маңызды ритмді бақылау
Е) Дыбыстар және сөздерді оппазициялық дифференциялау
92. Қандай бұзылыстар кезінде жеделдетілген сөйлеу темпіне жетеміз:
А)Брадилалия, баяу сөйлеу кезінде, сөйлеудің паталогиялық баяулауында
В)Тұтықпа
С) Тахилалия
Д) Афазия
Е)Анартрия
93. Айтылған жаңылпаш кезінде жаттықтыру:
А) Брадилалия,баяу сөйлеу кезінде, сөйлеудің патологиялық баяулауында
В)Алалия
С) Тахилалия
Д)Тұтығу
Е) Кідіру
94. Брадилалияны жою бойынша сабақтар қалай басталады:
А)Логопед қарапайым сөйлеу темпінің үлгісін береді,сөйлеу реакциясының жылдамдығын көтереді,оқу кезінде жылдамдатады
В)Асықпай сөйлеуді
С)Нақты және жылдам сөйлеу әрекетінің өзгеруі
Д)Физиотерапиялық процедура
Е)Медикоментоздық процедура
95. Тұтығу кезіндегі әрекет:
А) Сөйлеу аппаратының бұлшық ет жағдайы ұрынып-соғылғанды алдын алу, сөйлеуді ұйымдастыру темпі – ритмикалық бұзылыстар,сөйлеу кезіндегі жылдамдық пен ырғақтылық бұзылады
В)Афазия
С) Тахилалия
Д) Брадилалия
Е)Ринолалия
96. Тұтығу бұл:
А) Айтылу кезінде сөйлеу органдарының түйілуі,ауыз қуысы бұлшықеттерінің тырысуы,ырғақтылық пен жылдамдықтың бұзылуы
В) Дислалия
С) Алалия
Д) Афазия
Е)Дистония
97. Тұтығудың пайда болуының негізгі себептері:
А) Әлсіз сөйлеу әрекеті, қорқыныш,психикасының зақымдануы
В) Тіл мүкістігі
С) Дыбыстың дұрыс емес айтылуы
Д) Шамадан тыс жылдам сөйлеу
Е) Жалпы сөйлеудің дамымағаны
98. Түйілу, әртүрлі перифериялық сөйлеу әрекетін периодиялық пайда болуы:
А) Тоникалық,клоникалық,аралас
В)Моторлы
С)Сәйкесті, аралас
Д)Неврозоподобты, клоно-тоникалық
Е)Моторлы және аралас
99. Логофобия бұл:
А) Дыбысты немесе буынды белгілеуде қиындықтар,сөйлеу алдындағы қорқыныш, айтылу қиындықтарыр
В)Дисфония
С)Эмболофобия
Д) Сәйкес әрекеттер
Е)Клептофобия
100. Эмболофобия бұл:
А) Жаңа сөйлеу амалы, дыбыстардың стереотипті қосу жолдары жеңілдету,дыбыстардың стереотипті қосу
В) Жылдам айтуға үйрету
С)Сәйкес әрекет
Д)Тұтығу
Е)Логофобия
101. Тоникалық тұтығу формасы:
А) Сөздің басы ұзақ кідіру,сөздің ортасында ұзақ кідіру,сөздің ортасында немесе басында ұзақ кідіру
В) Жылдамдықты асыру
С)Клоникалық
Д) Аралас
Е)Тоникалы-клоникалық
102. Клоникалық бұл:
А)Буынды қайталау кезінде тұтығу, дыбыстардың қайталауда кезінде тұтығу,буынды немесе дыбысты қайталаудағы тұтығу
В) Жылдамдықты асыру
С)Тоникалық
Д)Ааралас
Е)Клоно-тоникалық
103. Алалия бұл:
А)Бас ми бөлігінде қозғалғышты ескерту,барлық сөйлеу жүйесінің дамымағаны,бас ми қабығының органикалық зақымдануы
В) Афазия
С)Дизартрия
Д)Ринолалия
Е)Дизартрия
104. Моторлы алалия сипатталады:
А) Сөйлеу әрекетіне жауапты бас ми бөлімінің бұзылуы,сөйлеудің пайда болу процессінде тіл аперацияларының қалыптаспауы,экспресивті сөйлеу тілінің дамымауы
В)Тілдің қимылсыздығы
С)Сөйлеу әрекетінің атрофжансыздануы
Д) Тіл қимылын қалыптасуы туралы
Е)Сөйлеу әрекетін қабылдауда, бас ми бөлімінің бұзылуы
105.Сенсорлы алалия бұл:
А) Ссөйлеу әрекетін қабылдауда бас ми бөлімінің бұзылуы, сөйлеу тіліндегі дыбыстарды қабылдауы төмен, синтетикалық іс әрекеттің ауыр бұзылысы
В)Қимылсыз
С) Моторлы
Д)Қимылды
Е)Оптикалық
106. Моторлы алалия сипатталады:
А) Сөйлеу әрекетіне жауапты бас ми бөлімінің бұзылуы, сөйлеудің пайда болу процессінде тіл аперацияларының қалыптаспауы ,экспресивті сөйлеу тілінің дамымауы
В)Тілдің қимылсыздығы
С) Сөйлеу әрекетінің атрофжансыздануы
Д)Тіл қимылын қалыптасуы туралы
Е)Сөйлеу әрекетін қабылдауда, бас ми бөлімінің бұзылуы
107. Левина бойыншаалалия балалардың топтастырылуы:
А)Естіп қабылдауы толық емес балалар, көріп қабылдауы бұзылған балалар,психикалық белсенділігі бұзылған
В) Экпрессивті
С)Импрессивті
Д)Сенсорлы
Е)Моторлы
108. Алалик-балаларды оқытудағы әдістер:
А) Сөйлеу белсенділігіне тәрбиелеу, сөздік қорын қалыптастыру,фразаның құрылымын күрделендіру,байланыстырып сөйлеу тілін қалыптастыру
В)Сөйлемді түсіну
С) Сөйлеуді дамыту
Д)Мақалды оқу
Е)Сурет салу
109. Афазия бұл:
А) Жарым-жартылай сөйлеуді жоғалту,толық сөйлеуді жоғалту,теріс мағыналы қосымша айту
В) Дислексия
С)Дыбыс айту бұзылысы
Д)Тіл бұлшық еттерінің тыртысуы
Е)Бұлшық ет тонусының жоғарлауы
110. Афазияны зерттеумен қандай ғалымдар айналысты:
А)В.М.Коган,Э.С.Бейн,А.Р.Лурия,
В) П. Брок, К. Вернике
С) Г.А.Каше, В.К.Орфинская
Д) Р.М.Боскис, Р.Е. Левина
Е)Ф.Н.Рау, Е.Ф.Рау
111. Сол жақ маңдай алқабы неге жауап береді:
А) Қарым-қатынаста сөйлеудің түрлі деңгейін қалыптастыру, сөйлеу әрекетін жоспарлау, қарым-қатынаста сөйлеудің түрлі деңгейін қалыптастыру және сөйлеу әрекетін жоспарлау
В) Жылдам сөйлеуді
С) Қараңғы түнек алқабында
Д) Самай аалқабында
Е)Желке алқабында
112. Афазияның түрлері:
А)Акустикалық сенсорлы, акустикалық нестикалық, семантикалық, дигнамикалық,аффарентті және эфферентті моторлы
В) Бульбарлы
С) Псевдобульбарлы
Д)Логикалық
Е)Спастикалық
113. Тотальды афазия бұл:
А)Сөйлеуді толық ажырату мүмкін емес және оны түсіну мүмкін емес,сөзді түсіну мүмкін емес, сөйлеуді толық ажырату мүмкін емес
В) Жылдамдық байқалады
С) Моторлы
Д) Сенсорлы
Е) Амнестикалы
114. Моторлы афазия қалай сипатталады:
А) Сөйлеу белсенділігін түсінуді сақтау кезінде ажырату,паталогиялық қайталау,буындарды қайталау
В)Бульбарлы
С) Сенсорлы
Д)Тотальды
Е)Амнестикалы
115.Амнестикалық афазия:
А)Сөздерді ұмыту,сөздің мағынасын ұмыту,сөзді және оның мағынасын ұмыту
В) Тотальды
С)Сенсорлы
Д)Моторлы
Е)Аралас
116. Қазіргі уақыттағы афазиолог-зерттеушілерді атаңыз:
А)В.М.Шкловский, В.М.Цветкова,В.М.Цветкова,В.М.Шкловский
Л. Цветкова
В) А.Р.Лурия, В.М.Коган
С) Г.А.Каше, В.К.Орфинская
Д) Ф.А.Рау, Р.Е.Левина
Е) Л.С.Выготский, Р.М.Боскис
117. Жазу және оқуында бұзылыстарды бар балаларды О.Ортан негізгі қиындықтары деп есептеді:
А) Сөйлем құра алу қабілеті жоқ,әріптерден сөз құрай алу қабілеті жоқ,сөз құрау, сөйлем құрай алмау қабылеті жоқ
В) Асықпай сөйлеу
С)Оқығанды түсінбеу
Д) Буын және дыбыстардың үйлесімсіздігі
Е)Оқуға қызығушылығы жоқ
118. Оқу және жазудың жеңіл бұзылысын П.Раншбург терминдермен белгіледі:
А)«Легастения», «графостения»,графостения»,«легастения»
В) «Аграфия», «дисграфия»
С)«Алексия», «аграфия»
Д)«Алексия», «дисграфия»
Е)«Дислексия», «дизорфография»
119. Дислексия бұл:
А) Жоғарғы психикалық функция қалыптаспауы,оқу процесінің бұзылу ерекшелігі, техникалық және механикалық оқудың ббұзылысы
В)Сөз арасындағы кідіріс
С) Дыбыстарды дұрыс айтпау
Д) Тіл бұлшықеттерінің тыртысуы
Е) «Р» дыбысын айтудағы бұзылыс
120. Оқу процесі басталады:
А)Көру қабылдауынан, әріпті ажыратудан,әріпті танудан
В)Ойыннан
С)Дыбысты қабылдаудан
Д)Балаға көңіл бөлуден
Е)Мақал оқудан
121. Т.Г.Егоров оқу дағдысын қалыптастыру деңгеін бөлген, оған жатпайтыны
А)Мәнерлеп оқу,жатқа айту,мақал-мәтел оқу
В)Буындап оқу
С)Буынды-дыбыстық мағынаны меңгеру
Д) Дыбыстық-әріптік белгілеуін меңгеру
Е)Оқудың синтетикалық жолдарын құру
122. Вербалды дислексия бұл:
А)Жазылуы бойынша ұқсас әріптеді алмастыру,сөйлемді оқуда қиындықтардың болуы,оқу кезіндегі сөзді көріп тануы бұзылу
В)Органикалық
С)Мағансын бұзу
Д)Вербалды емес органикалық бұзылыс
Е)Функционалды
123. Литеральдыдислексия:
А)Әріпті меңгерудегі қиындықтар,әріптерді ажырата алмау,әріптерді меңгеруде қабілетсіздіктер көрсету қабілетсіздікті көрсету
В)Дыбыстарды бұзып айту
С) Сөздік
Д) Сөздік емес
Е)Тіл бұлшықеттерінің тыртысуы
124. Семаникалық дислексия болады:
А) Оқыған сөзді түсінбеу,сөйлемді мәтінді түсінбеу,буынды оқудағы қателік
В) Дыбыстарды бұзып айту
С)Әріпті меңгерудегі қиындықтар
Д)Грамматикалық құрылымның бұзылысы
Е)Фонематикалық қабылдау бұзылысы
125. Дисграфия бұл:
А) Жазу процесінің жарым-жартылылай бұзылуы,әріп түрінде көрсетілген дыбыс стериотипінің бұзылуы,жазудың фонематикалық дамымауы
В) Дыбыстарды бұзып айту
С)Әріпті меңгерудегі қиындықтар
Д) Грамматикалық құрылымның бұзылысы
Е)Фонематикалық қабылдау бұзылысы
126. Моторлы дисграфия сипатталды:
А)Қол қимылының қиындығы,сөзің дыбыстық және көру бейнелерінің бұзылысы, сөздің моторлы деңгейлерінің бұзылысы
В) Дыбыстарды бұзып айту
С) Естіп қабылдаудың дифференциалды еместігі
Д)Фонематикалық анализдің жетіспеуі
Е)Әріпті үлгісін көру бұзылысы
127. Логопедиялық жұмыс қай кезеңнен басталады:
А)Дайындық кезеңі,алғашқы кезең,алдын ала
В) Машықтандыру кезңі
С) Қортынды
Д)Бекіту
Е) Дамыту
128. «Оқу және жазу бұзылысы» түсінігіне кірмейді:
А) Амнезия,гипертония,гиоптония
В)Дисорфография
С)Алексия
Д)Дислексия
Е) Аграфия
129. Дислексия түріне жатпайды:
А)Ерекше,полиморфты дислексия ,мономорфты дислексия
В)Аграмматикалық
С)Фонематикалық
Д)Семантикалық
Е)Мнестикалық
130. Бұзылысты түзету бойынша жұмыс жүргізуде дисграфияның акустикалы-артикуляциялық түрінде ескеру қажет:
А) Дыбыстың айтылуы, әріптерді алмастыру,әріптерді тастап кету
В)Дыбыстарды бұзып айту
С) Түсініктің кеңдігі
Д) Көру функциясы
Е) Оқуға сөйлемді түсіну
131. Көру қабылдауынан кейін оқу процесінде дамыту қажет:
А)Дыбыстарды сәйкестендіру,әріптерді ара қатынасын белгілеу,қысқа кідіріспен берілген дыбыстарды біріктіру
В)Буындап оқытуды
С)Танылған әріптер
Д)Семантикалық оқу
Е)Мәнерлі оқу
132. Дислексия пайда болуы бойынша түрі:
А)Сөздік диялексия,литералды дислексия,сөздік және литералды дислексия
В)Органикалық және функционалды
С) Сөздік және онтогенетикалық
Д) Литеральды және оптикалық
Е)Сөздік емес және мағыналы
133. Оптикалық дислексия кезінде ескеріледі:
А) Көріп қабылдаудың тұрақсыздығы,Әріптер нашар есте сақталады,Жазылуы ұқсас әріптерді шатастыру
В)Көз қозғалтудың қиындығы
С) Көз координациясының дәлдігі
Д) Қол қимылының икемсіздігі
Е)Тіл күрмелу
134. Фонематикалық дислексия:
А)Фонематикалық жүйедегі қызметі бұзылуы,фонемді естіп,ажырата алмау ,мағынаны ажырата алмау
В)Дыбыстарды бұзып айты
С) Буындап оқи алмау
Д)Мнестикалық
Е)Семантикалық
135. Мнестикалық дислексия:
А)Әріптерді дифференциацияланған өзгерісінде игеруде қиындық ,әріптерді ажыратылмаған алмастырылуы,3-5 сөздің қатарын айта алмау
В)Быбыстарды бұзып айту
С)Буындап оқи аалмау
Д)Аграматикалық
Е)Семантикалық
136. Тотальды афазия – бұл:
А)Толық сөйлеу қабілетінен айырылу, сөзді қолданудан айырылу,ауруға деген жеке реакция
В)Сөзді түсінбеу
С)Ауру сөзді түсінеді, бірақ сөйлей алмайды
Д)Ауру түсінуінде және инструкцияны орындауды қиналады
Е) Ауру заттың атауын ұмытады
137. Естіп қабылдауына арналған мұғалімнің таңдаған сөздік материалы сәйкес келу керек:
А)Оқушының сөйлеу деңгейіне,оқушының сөздік қорына,оқушының сөйлем құрай алуына
В)Есте сақтауына
С)Көріп ққабылдауына
Д)Акустикалық мәліметтерге
Е)Сабақ тақырыбына